Yakın zamanda bazı medyadaki manşetler, “Tuvalette yanlış oturmak kanser sebebi… Yüzde 63’ü öyle oturanlarda… Çözüm alaturka tuvalet mi?” ve “Tuvalette böyle oturmak kanser sebebi! %63’ü yakalanıyor: ‘Sakın bunu yapmayın’.” …
Haber başlıklarının okuyucunun dikkatini çekmesinin istenmesini anlayabilirim ama haber başlıkları yanlış sonuç vermemeli. Örneğin burada bahsi geçen orijinal haber Mayıs 2022’ye ait.
Orijinal haberde Dr. Deborah Lee, kabızlığın bazı epidemiyolojik çalışmalarda kolon kanseri için risk oluşturabileceğini vurguluyor. Bağırsak kanseri vakalarının yüzde 63’ünün Batı ülkelerinde yoğunlaştığına vurgu yapıyor. Tabii genelde bu Batı diyetine dayandırılsa da (birçok kanıt mevcut) bu haberde tuvalette oturma şeklinin dolayısıyla daha çok kabız olmanın da rolü olabileceğini söylüyor. “Bir teori, Batılıların bağırsaklarını boşaltmak için tuvalete oturması olabilir, oysa gelişmekte olan ülkelerde sadece çömelmek çok daha yaygındır.”
Oturmanın çömelmekten daha fazla kabızlığa neden olması muhtemeldir. Bunu da anatomik pozisyon vs. ile açıklamakta. Çömelme dışkılama için daha doğal bir pozisyon olduğundan ve de daha az kabızlık dolayısıyla daha az kanser riski olabileceğine dair bir iddia ortaya atıyor. Ve mantık çerçevesinde bu doğru da olabilir ama çalışmalarla kanıtlanmaya muhtaç. Yani aslında haber detayları orijinal haberden birebir çeviri şeklinde olsa da başlık çarpıtıldığı için habere bakanlarda aslında yanlış bir algı bırakması muhtemeldir. O yüzden sağlıkla ilgili haberlerde uzman süzgecinden geçmeyen haberlere daha kuşkuyla bakılmalıdır.
