Bu yeni çalışma (kaynak), evre III kolon kanseri olan hastaların genel nüfusa kıyasla sağkalım farkını ve fiziksel aktivitenin bu farkı nasıl etkilediğini incelemiştir. Araştırma, 2876 hastayı kapsayan iki büyük klinik çalışmanın verilerini analiz etmiştir (CALGB 89803 ve 80702). Fiziksel aktivite seviyeleri haftalık metabolik eşdeğer (MET) saatlerine göre kategorize edilmiştir, detayli inceleyelim:
- Düşük aktivite: <3 MET-saati/hafta
- Orta aktivite: 3.0–17.9 MET-saati/hafta
- Yüksek aktivite: ≥18 MET-saati/hafta
Sonuçlar:
-
Genel sağkalım farkı:
- Düşük aktivite (<3 MET-saati) grubundaki hastaların 3 yıllık sağkalım oranları, genel nüfusa kıyasla %17.1 ile %10.8 daha düşük bulundu.
- Yüksek aktivite (≥18 MET-saati) grubundaki hastalarda sağkalım oranı genel nüfusa kıyasla yalnızca %3.5 ile %4.4 daha düşük bulundu, yani genel nüfusa oldukça yaklaştı.
-
Tümör nüksü olmayan hastalarda sağkalım farkı:
- Düşük aktivite (<3 MET-saati) olanlarda sağkalım oranı %3.1 daha düşük bulundu.
- Yüksek aktivite (≥18 MET-saati) olanlarda sağkalım oranı, genel nüfustan %2.9 daha yüksekti ve sağlıklı bireylerle benzer seviyeye ulaştı.
-
Tümör nüksü yaşayan hastalarda:
- Düşük aktivite (<3 MET-saati) olanlarda sağkalım oranı %55.8 daha düşük bulundu.
- Yüksek aktivite (≥18 MET-saati) olanlarda bu fark %42.5’e düştü, ancak yine de genel nüfusa kıyasla belirgin bir fark vardı.
Yorum:
- Fiziksel aktivitenin sağkalım üzerindeki etkisi özellikle tümör nüksü olmayan hastalarda daha belirgin. Bu hastalar, yeterli fiziksel aktivite seviyesine ulaştığında genel nüfusa benzer sağkalım oranlarına erişebiliyor.
- Tümör nüksü yaşayan hastalarda bile yüksek fiziksel aktivite, sağkalımı artırabiliyor, ancak kanserin ilerleyici doğası nedeniyle genel nüfus ile fark devam ediyor.
- Araştırma, fiziksel aktivitenin kanser nüksünü önleme potansiyeli taşıdığını ve bunun sağkalımı iyileştirebileceğini düşündürüyor.
Sonuç:
Kolon kanseri hastaları için düzenli fiziksel aktivite, sağkalımı artırabilir ve hastalık nüksünü önleyebilir. Özellikle haftada 18 MET-saati ve üzeri fiziksel aktivite yapan hastaların sağkalım oranları genel nüfusa yaklaşmaktadır. Doktorlar, fiziksel aktivitenin kanser sonrası yaşam kalitesini ve sağkalım oranlarını iyileştirmedeki önemini vurgulamalıdır!!!
Peki Haftalık Metabolik Eşdeğer (MET) Saatleri Nedir?
MET (Metabolic Equivalent of Task), bir aktivitenin enerji harcamasını ölçmek için kullanılan bir birimdir. 1 MET, bir kişinin dinlenirken harcadığı enerji miktarına eşittir. Farklı aktiviteler için MET değeri, bu temel enerji harcamasının kaç katına çıktığını gösterir.
MET-saati (MET-hours/week) ise bir aktivitenin yoğunluğu (MET değeri) ile haftalık toplam süresinin çarpılmasıyla hesaplanır.
Örnek MET Değerleri ve MET-saati Hesaplaması:
| Aktivite | MET Değeri | 1 Saatte Harcanan MET-saati |
|---|---|---|
| Yavaş yürüyüş (3 km/saat) | 2.5 MET | 2.5 MET-saati |
| Orta tempolu yürüyüş (5 km/saat) | 4.0 MET | 4.0 MET-saati |
| Hafif tempolu koşu | 8.0 MET | 8.0 MET-saati |
| Bisiklet sürmek (hafif tempo) | 6.0 MET | 6.0 MET-saati |
| Yüzme (orta tempolu) | 7.0 MET | 7.0 MET-saati |
MET-saati Hesaplama Örneği:
Haftada 5 gün, günde 30 dakika orta tempolu yürüyüş (4.0 MET) yapan bir kişi:
- Günlük MET-saati = 4.0 MET × 0.5 saat = 2.0 MET-saati
- Haftalık MET-saati = 2.0 MET-saati × 5 gün = 10 MET-saati
Çalışmadaki MET Kategorileri:
- Düşük Aktivite: <3 MET-saati/hafta (örneğin, çok az hareket, sedanter yaşam)
- Orta Aktivite: 3.0–17.9 MET-saati/hafta (örneğin, haftada birkaç gün yürüyüş)
- Yüksek Aktivite: ≥18 MET-saati/hafta (örneğin, haftada 5 gün 30 dakika orta-yoğunlukta egzersiz)
Sonuç olarak: Haftalık MET-saati, fiziksel aktivitenin süresi ve yoğunluğu ile belirlenir. Daha fazla MET-saati, daha aktif bir yaşam tarzını ifade eder ve çalışmalara göre kolon kanseri sonrası sağkalımı artırabilir.
